Маўглi (на белорусском языке) - Редьярд Киплинг

- Да вадаёма, Багiра! Скацiся да вадаёма! Скацiся i нырнi! Кiдайся ў ваду!

Багiра пачула яго; гэты крык сказаў ёй, што Маўглi жывы, i надаў сiлы. Яна бiлася раз'юшана, крок за крокам пракладваючы сабе дарогу да вадаёма. I тут каля падножжа разбуранай сцяны, блiжэй да джунгляў, пачуўся, як гром, баявы поклiч Балу. Як нi спяшаўся стары мядзведзь, ён не мог паспець раней.

- Багiра, - крычаў ён, - я тут! Я лезу наверх! Я спяшаюся! Камянi выслiзгваюць у мяне з-пад ног! Дайце толькi да вас дабрацца, о вы, подлыя Бандар-Логi!

Мядзведзь, сапучы, ускараскаўся на тэрасу i знiк пад хваляй малпаў, што рынулiся на яго, але тут жа прысеў на кукiшкi, расставiў пярэднiя лапы i згроб iмi столькi малпаў, колькi мог утрымаць. Потым пасыпалiся раўнамерныя ўдары плясь-плясь-плясь! - з цмоканнем, быццам плiцы бiлi па вадзе. Шум падзення i ўсплёск сказалi Маўглi, што Багiра прабiлася да вадаёма, куды малпы не маглi палезцi за ёю. Пантэра ляжала ў вадзе, выставiўшы толькi галаву, i прагна хапала ротам паветра, а малпы стаялi ў тры рады на чырвоных прыступках i падскаквалi ад злосцi на месцы, гатовыя накiнуцца на яе з усiх бакоў разам, калi яна выйдзе з вады на дапамогу Балу.

Вось менавiта тады Багiра ўзняла мокры падбародак i ў роспачы крыкнула, заклiкаючы на дапамогу Змяiны Народ:

- Мы з вамi адной крывi, я i вы!

Яна думала, што ў апошнюю хвiлiну Каа збаяўся. Нават Балу на краi тэрасы, ледзь дыхаючы пад малпамi, што навалiлiся на яго, не мог стрымаць усмешкi, калi пачуў, што чорная пантэра просiць дапамогi.

Каа толькi што перавалiўся цераз заходнюю сцяну i так моцна грымнуўся аб зямлю, што вялiзны камень звалiўся ў роў. Каа i не збiраўся адступаць. Ён два разы скруцiўся i раскруцiўся, каб праверыць, наколькi кожны фут яго доўгага цела падрыхтаваны да бою. Тым часам Балу не пераставаў бiцца, i малпы верашчалi над вадаёмам вакол Багiры, i кажан Манг, лятаючы ўзад i ўперад, разносiў па джунглях весткi пра вялiкую бiтву, так што затрубiў нават дзiкi слон Хатхi. Далёка ў лесе прачнулiся паасобныя чародкi малпаў i памчалiся па верхавiнах дрэў да Халодных Бярлогаў, на дапамогу сваякам, i шум бою пабудзiў дзённых птушак на шмат мiль навакол. Тады Каа рушыў шпарка, напрасткi, ахоплены прагай забiваць. Уся сiла ўдава - у цяжкiм удары галавой, падвоеным сiлай i цяжарам усяго цела. Калi вы можаце ўявiць сабе кап'ё, або таран, або молат вагою амаль паўтоны, кiруемы спакойным, разважлiвым розумам, што жыве ў яго ручцы, вы можаце сабе ўявiць, якi быў Каа ў баi. Удаў даўжынёю чатыры цi пяць футаў можа збiць з ног чалавека, калi ўдарыць яго галавою ў грудзi, а Каа, як вам вядома, меў ажно трыццаць футаў. Першы ўдар, нацэлены прама ў гушчу малпаў, што акружылi Балу, быў нанесены моўчкi, з закрытым ротам, а другога ўдару не спатрэбiлася. Малпы кiнулiся ўроссып з крыкам:

- Каа! Гэта Каа! Уцякайце! Уцякайце!

Не адно пакаленне малпаў выхоўвалася ў страху перад удавам i паводзiла сябе як след, бо наслухалася ад старэйшых расказаў пра Каа, начнога злодзея, якi ўмеў праслiзнуць сярод галiн гэтак жа бясшумна, як расце мох, i выкрасцi сама дужую малпу; пра старога Каа, якi ўмеў прыкiдвацца сухiм суком або гнiлым пнём, так што сама мудрыя нi аб чым не здагадвалiся да таго часу, пакуль гэты сук не хапаў iх. Малпы баялiся Каа больш за ўсё на свеце, бо нiводная з iх не ведала межаў яго сiлы, нiводная не асмельвалася зiрнуць яму ў вочы i нiводная не выйшла жывою з яго абдымкаў. I таму, калоцячыся ад жаху, малпы кiнулiся на сцены i на дахi дамоў, а Балу з палёгкай глыбока ўздыхнуў. Поўсць у яго была куды гусцейшая, чым у Багiры, але i ён даволi-такi нацярпеўся ў баi. I тут Каа ўпершыню разявiў пашчу, сыкнуў адно доўгае свiстлiвае слова, i малпы, што далёка ў лесе спяшалiся на дапамогу да Халодных Бярлогаў, замерлi на месцы i задрыжалi так моцна, што галiны пад iх цяжарам сагнулiся i затрашчалi. Малпы на сценах i на дахах дамоў перасталi крычаць, у горадзе зрабiлася цiха, i Маўглi пачуў, як Багiра ацепвае мокрыя бакi, пасля таго як выйшла з вадаёма. Потым зноў узняўся шум. Малпы палезлi вышэй на сцены, учапiлiся за шыi вялiзных каменных iдалаў i вiшчалi, скачучы па зубчастых сценах, а Маўглi прытанцоўваў на месцы, прыпаў вокам да ажурнай разьбы i пачаў вухкаць, як сава, выказваючы гэтым сваю пагарду i насмешку.

- Дастанем дзiцяня з пасткi, я больш не магу! - цяжка дыхаючы, сказала Багiра. - Возьмем дзiцяня i ўцякайма. Хаця б яны зноў не напалi!

- Яны не крануцца з месца, пакуль я не загадаю iм. Ссстойце на мессцы! сыкнуў Каа, i навокал зноў зрабiлася цiха. - Я не мог прыйсцi раней, Сясстра, але мне здалосся, што я чую твой поклiч, - сказаў ён Багiры.

- Я... я, можа, i клiкала цябе ў разгар бою, - адказала Багiра. - Балу, ты паранены?

- Не ведаю, як гэта яны не разарвалi мяне на сотню маленькiх мядзведзяў, сказаў Балу, спаважна атрасаючы адну лапу за другой. - Ооу! Мне балiць! Каа, мы абавязаны табе жыццём, мы з Багiрай...

- Гэта дробязь. А дзе ж чалавечак?

- Тут, у пастцы! Я не магу вылезцi! - крыкнуў Маўглi.

Над яго галавой закругляўся купал, якi абвалiўся якраз пасярэдзiне.

- Забярыце яго адсюль! Ён танцуе, як паўлiн Мор! Ён перадушыць нагамi нашых дзяцей! - сказалi знiзу кобры.

- Ха! - засмяяўся Каа. - У яго ўсюды сябры, у гэтага чалавечка. Адыдзiся падалей, чалавечак, а вы схавайцеся, о Ядавiты Народ! Зараз я праб'ю сцяну.

Каа як след прыгледзеўся i знайшоў пачарнелую расколiну ў мармуровай разьбе, там, дзе сцяна была найбольш разбурана, разы два-тры злёгку адпiхнуўся галавой, прымерваючыся, потым прыўзняўся на шэсць футаў над зямлёй i стукнуў з усяе сiлы дзесяць разоў запар. Мармуровыя карункi трэснулi i рассыпалiся воблакам пылу i смецця. Маўглi выскачыў у пралом, кiнуўся на зямлю памiж Багiрай i Балу i абняў абаiх за шыю.

- Ты не паранены? - спытаў Балу, ласкава абдымаючы Маўглi.

- Мяне пакрыўдзiлi, я галодны i ўвесь у сiняках. Але як моцна яны вас пашкуматалi, сябры мае! Вы ўсе ў крывi!

- Не адны мы, - сказала Багiра, аблiзваючыся i пазiраючы на трупы малпаў на тэрасе i вакол вадаёма.

- Гэта дробязi, усё дробязi, калi ты жывы i здаровы, о мая гордасць, найлепшае з жабянятак! - прахныкаў Балу.

- Пра гэта мы пагаворым пасля, - сказала Багiра суха, што зусiм не спадабалася Маўглi. - Аднак тут Каа, якому мы з Балу абавязаны перамогай, а ты - жыццём. Падзякуй яму, як належыць паводле нашых звычаяў, Маўглi.

Маўглi павярнуўся i ўбачыў, што над iм пагойдваецца галава вялiзнага ўдава.

- Дык гэта i ёсць чалавечак? - сказаў Каа. - Скура ў яго вельмi гладкая, i ён падобны на Бандар-Логаў. Глядзi, каб я не палiчыў цябе за малпу як-небудзь у цемры, пасля таго як я змяню сваю скуру.

- Мы з табой адной крывi, ты i я, - адказаў Маўглi. - Сёння ты вярнуў мне жыццё. Мая здабыча будзе тваёй здабычай, калi ты прагаладаешся, о Каа!

- Дзякуй, Маленькi Брат, - сказаў Каа, хоць вочы яго смяялiся. - А што можа забiць такi храбры паляўнiчы? Я прашу дазволу паўзцi за iм, калi ён выправiцца на паляванне.

- Сам я не забiваю, я яшчэ малы, але я заганяю коз для тых, каму яны патрэбны. Калi захочаш есцi, прыходзь да мяне i пабачыш, праўда гэта цi не. У мяне спрытныя рукi, - ён выставiў iх уперад, - i калi ты трапiш у пастку, я змагу сплацiць доўг i табе, i Багiры, i Балу. Добрага палявання вам усiм, настаўнiкi мае!

- Цудоўна сказана! - прабурчаў Балу, бо Маўглi дзякаваў як належыць.

Удаў паклаў на хвiлiну сваю галаву на плячо Маўглi.

- Храбрае сэрца i пачцiвая гаворка, - сказаў ён. - З iмi ты далёка пойдзеш у джунглях. А цяпер выпраўляйся адсюль хутчэй разам са сваiмi сябрамi. Iдзi спаць, бо неўзабаве зойдзе месяц, а табе не трэба бачыць тое, што тут будзе.

Месяц заходзiў за ўзгоркамi, i рады малпаў, што, калоцячыся ад страху, тулiлiся на сценах i вежах, нагадвалi рваныя хiстка-зменлiвыя махры. Балу спусцiўся да вадаёма напiцца, а Багiра пачала вылiзваць сваё футра. I тут Каа выпаўз на сярэдзiну тэрасы, гучна ляснуў скiвiцамi, закрываючы пашчу, i ўсе малпы ўтаропiлiся на яго.

- Месяц заходзiць, - сказаў ён. - Цi дастаткова святла, цi добра вам вiдаць?

Па сценах пранёсся стогн, быццам вецер уздыхнуў у вяршалiнах дрэў:

- Нам вiдаць, о Каа!

- Цудоўна! Пачнём жа танец Каа - Танец Голаду. Сядзiце спакойна i глядзiце!

Ён двойчы цi тройчы скруцiўся ў вялiкае двайное i трайное кальцо, пагойдваючы галавой справа налева. Потым пачаў вырабляць петлi, i васьмёркi, i мяккiя, расплывiстыя трохвугольнiкi, якiя пераходзiлi ў квадраты i пяцiвугольнiкi, не спыняючыся, не спяшаючыся i не перастаючы нi на хвiлiну цiха гусцi. Рабiлася ўсё цямней i цямней, i напаследак ужо не вiдаць было, як раскручваецца i скручваецца Каа, чуваць было толькi, як шапацiць яго лускавiнне.

Балу i Багiра быццам скамянелi, натапырылi поўсць i глуха бурчалi, а Маўглi глядзеў i дзiвiўся.

- Бандар-Логi, - пачуўся нарэшце голас Каа, - можаце вы варухнуць рукой або нагой без майго загаду? Адказвайце.

- Без твайго слова мы не можам варухнуць нi рукой, нi нагой, о Каа!

- Цудоўна! Падыдзiце на адзiн крок блiжэй да мяне!

Рады малпаў бездапаможна хiснулiся ўперад, i Балу з Багiрай мiжвольна зрабiлi крок уперад разам з iмi.

- Блiжэй! - сыкнуў Каа.